Opdrachtgever: Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO)
Partners: Universiteit van Amsterdam (projectleiding), ASKO, Surplus en diverse scholen.
Status: afgerond (2017)

Het onderzoek
Samen met leerkrachten is een digitale tool ontwikkeld: een waaier met verschillende kaartjes, waarop handreikingen, voorbeelden en werkvormen staan. Met deze waaier kunnen leerkrachten leerlingen van groep 7 en 8 stimuleren om te reflecteren op binnen- en buitenschoolse burgerschapservaringen. In het onderzoek zijn diverse vragen beantwoord:

• Stimuleert de waaier daadwerkelijk reflectie?
• Draagt de waaier bij aan de ontwikkeling van burgerschapscompetenties?

Resultaten
Het onderzoek maakt duidelijk dat leerkrachten de waaier een handig hulpmiddel vinden, dat behulpzaam is bij de lesvoorbereiding en het structureren van gesprekken met leerlingen. Om de reflectie bij leerlingen te bevorderen blijkt er echter meer nodig. De waaier zorgt er niet voor dat leerlingen beter gaan reflecteren op hun eigen burgerschapservaringen. De waaier heeft wel een positief effect op het ontwikkelen van burgerschapskennis bij leerlingen die minder goed zijn in begrijpend lezen.

Download de Waaier (pdf)

Lees meer over dit onderzoek in de projectendatabase van het NRO.

Publicaties

• Linden, C. van der, & Steenbergen, J. (2017). Burgerschap: verenigde ervaringen.
  Gepubliceerd op Didactief Online.
• Steenbergen-Bosma, J., Schuitema, J., van Goethem, A., van der Linden, C., van der Ven, M. van Dam, T. & van Heijst, N. (2017). Leren reflecteren op binnen- en buitenschoolse burgerschapservaringen. Onderzoeksverslag.