Twaalf bouwstenen voor effectieve didactiek

Hoe zorg je ervoor dat didactische kennis niet blijft hangen in een training, maar echt gaat leven in de klas? Het geheim: werkplekleren. Dit heeft dan ook een belangrijke plaats in de aanpak Twaalf bouwstenen, die theorie en praktijk naadloos verbindt. Leraren leren samen, op de werkvloer, met directe toepassing in hun eigen lessen. De aanpak is gebaseerd op de twaalf principes van effectieve instructie. Deze zijn ontstaan uit twee wetenschapsvelden, uit de cognitieve psychologie en uit studies naar lerareneffectiviteit.  

De Twaalf bouwstenen 
Dit zijn de beproefde bouwstenen: 

1. activeer relevante voorkennis 
2. geef duidelijke, gestructureerde en uitdagende instructie 
3. gebruik voorbeelden 
4. combineer woord en beeld 
5. laat leerstof actief verwerken 
6. zoek manieren om te achterhalen of de hele klas het begrepen heeft 
7. ondersteun bij moeilijke opdrachten 
8. spreid oefening met leerstof in de tijd 
9. zorg voor afwisseling in oefentypes 
10. gebruik toetsing als leer- en oefenstrategie 
11. geef feedback die leerlingen aan het denken zet 
12. leer je leerlingen effectief leren 

Twaalf bouwstenen is breed inzetbaar in het gespecialiseerd én regulier (voortgezet) onderwijs. 

Hoe het werkt: cyclisch 
Het standaardtraject bestaat uit zes trainingen van elk twee uur, waarin leraren aan de slag gaan met belangrijke leerstrategieën. In elke training staan twee van de twaalf bouwstenen centraal. Na elke bijeenkomst gaan leraren direct aan de slag met een competentiegerelateerde werkopdracht. Ze vormen wisselende duo’s en werken samen als maatjes in een professionele leergemeenschap (PLG). Ze geven elkaar feedback, kijken bij elkaar in de klas en reflecteren op hun handelen. Onze adviseurs komen bij iedere ronde bij een deel van de docenten langs voor observatie en feedback. Ook leiden zij assessoren op in de school. 

De rol van de assessor 
De rol van assessor is vaak weggelegd voor de kwaliteitscoördinator. De assessor loopt mee met de adviseurs en sluit aan bij de klassenbezoeken. Zo blijft de kennis geborgd, ook nadat het traject is afgerond. De inzichten uit de Twaalf bouwstenen zijn ook heel goed in te zetten in vaksecties of werkgroepen.   

Flexibel door maatwerk 
De aanpak is flexibel en wordt altijd afgestemd op de context van de school. Ook scholen die al werken met DPL, Teach Like a Champion of andere didactische modellen kunnen hiermee een verdiepingsslag maken. In nauw overleg bouwen we het traject Twaalf bouwstenen zo op, dat het naadloos bij de school aansluit.