Groep5 286

Leerlijnen Leren leren en Sociaal gedrag

  • Hoe organiseer ik mijn onderwijs op de leergebiedoverstijgende doelen?
  • Hoe vergroot ik de taakgerichtheid van mijn leerlingen?
  • Hoe hou ik goed zicht op hun sociale ontwikkeling?

Wat is passend gedrag op een bepaalde leeftijd? En hoe weet je wat je van leerlingen mag verwachten? Niet alleen bij vakken als rekenen en taal is het belangrijk doelen te stellen. Ook sociaal gedrag en leerhouding vragen om doelgericht onderwijs. Daarvoor zijn leerlijnen onmisbaar: ze helpen bij het ontwikkelen van sociale vaardigheden, werkhouding en zelfstandigheid — afgestemd op het niveau van de leerling. 

 

Wat zijn de leerlijnen Leren leren en Sociaal gedrag?  

De CED-Groep ontwikkelde deze leerlijnen voor het (voortgezet) gespecialiseerd onderwijs. Ze zijn gebaseerd op de kerndoelen en onderwijsdoelen van SLO en geven structuur aan het aanleren van gedrag en leervaardigheden. 

  • Gericht op gedragsontwikkeling (leergebiedoverstijgend) 
  • Flexibel inzetbaar: pas ze aan op je schoolvisie 
  • Geschikt voor zml-, go-, vgo- en emb-onderwijs 
  • Ondersteunend, niet voorschrijvend 

 

Kenmerken van de leerlijnen 

  • Logisch opgebouwd in concrete leerdoelen 
  • Observeerbaar leerlinggedrag staat centraal 
  • Inzicht in ontwikkelstappen van leerlingen 
  • Helpen bij planning, registratie én schoolbrede afstemming 

 

Leerlijn: Leren leren 

Een effectieve werkhouding is essentieel om zelfstandig en gemotiveerd te kunnen leren. Deze leerlijn helpt leerlingen bij het ontwikkelen van vijf belangrijke vaardigheden: 

  • Taakaanpak 
  • Uitgestelde aandacht / hulp vragen 
  • Zelfstandig (door)werken 
  • Samenwerken 
  • Reflectie op werk 

Deze vaardigheden stimuleren nieuwsgierigheid, doorzettingsvermogen en verantwoordelijkheid. 

 

Leerlijn: Sociaal gedrag 

De school is een oefenplek voor sociaal gedrag. Met deze leerlijn werken leerlingen aan zelfbewustzijn en sociale interactie. De leerlijn bestaat uit zes categorieën: 

  • Jezelf presenteren
  • Een keuze maken
  • Opkomen voor jezelf
  • Ervaringen delen
  • Aardig doen
  • Omgaan met ruzie 

Hiermee bouw je gericht aan zelfvertrouwen, respectvolle communicatie en samenwerking. 

Leerlijnen ondersteunen scholen bij planmatig en doelgericht onderwijs, het plannen van doelen en het registreren van ontwikkeling op leerling-, groeps- en schoolniveau.

Voor wie zijn de leerlijnen bedoeld? 

Voor het go en vgo zijn de volgende leerlijnen voor je beschikbaar. 

  • Leerlijnen go en vgo: vakspecifieke leerlijnen (bijvoorbeeld Rekenen) en leergebiedoverstijgende leerlijnen (bijvoorbeeld Leren leren). 
  • Leerlijnen zml:  voor zeer moeilijk lerende leerlingen. Ook deze zijn verdeeld in vakspecifieke en leergebiedoverstijgende leerlijnen. 
  • Leerlijnen emb-Plancius: voor leerlingen met een IQ lager dan 35. Deze leerlijnen zijn verdeeld over verschillende domeinen. 

 Bij gedragsleerlijnen hoeven leerlingen niet elk niveau stapsgewijs te doorlopen. Ze kunnen soms grotere stappen maken — vooruit of terug — afhankelijk van hun ontwikkeling. Dit vraagt om heldere schoolambities en realistische einddoelen. 

 

Meer halen uit de leerlijnen? 

De leerlijnen vormen een sterke basis om doelgericht te werken aan gedrag. Ze versterken de aanpak van Resultaatgericht werken aan gedrag in het gespecialiseerd onderwijs. Wil je weten hoe deze aanpak er in de praktijk uitziet en welke stappen je als school kunt zetten? 

 Lees meer over resultaatgericht werken aan gedrag 

Kitty de Bruin 2

Meer weten of aan de slag?

De CED-Groep ondersteunt scholen bij het invoeren en gebruiken van de leerlijnen. Wil je meer informatie of begeleiding? Neem dan contact op met Kitty de Bruin.

x